คำพิพากษาศาลอุทธรณ์คดีชำนัญพิเศษที่ 1583/2565    โรเบิร์ต บ๊อสช์ ยีเอ็มบีเอ็ช            โจทก์

                                                                                 กรมทรัพย์สินทางปัญญา กับพวก    จำเลย

พ.ร.บ. เครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 มาตรา 7, 17, 80

            การวินิจฉัยเครื่องหมายบริการของโจทก์ว่ามีลักษณะบ่งเฉพาะหรือไม่ต้องแยกพิจารณาระหว่างคำว่า eXtra กับข้อความว่า Rewarding loyalty ไม่ใช่นำคำทั้งหมดมารวมกันแล้วแปลความหมาย

         คำว่า eXtra เป็นคำที่สาธารณชนรู้จักกันในลักษณะของคำคุณศัพท์ที่ไม่ได้มีความหมายเจาะจงถึงสิ่งหนึ่งสิ่งใดโดยเฉพาะ แต่เป็นคำที่ต้องนำมาขยายความกับสิ่งอื่นเพื่อทำให้หมายถึงเป็นการให้เพิ่มเติม เป็นพิเศษ หรือได้มากไปกว่าปกติ หากนำคำนี้มาใช้กับการให้บริการตามคำขอตามฟ้อง
ซึ่งไม่ได้เกี่ยวข้องกับสินค้าใดสินค้าหนึ่งโดยตรง แต่เป็นเรื่องเกี่ยวกับวิธีการของการให้บริการ
คำว่า eXtra จึงไม่ได้เชื่อมโยงกับการให้บริการได้โดยตรงในทันทีเหมือนดังสินค้าทั่ว ๆ ไป  

         ส่วนข้อความว่า Rewarding loyalty นั้น มีความหมายว่า การให้รางวัลสำหรับความภักดี
ซึ่งความหมายนี้ตรงกับลักษณะของการให้บริการตามคำขอของโจทก์ข้อความนี้จึงเล็งถึงลักษณะ
ของการให้บริการโดยตรง

         เมื่อข้อความ Rewarding Loyalty เป็นภาคส่วนที่ไม่ใช่สาระสำคัญของเครื่องหมายบริการ
ในขณะที่ภาคส่วนสำคัญคือคำว่า eXtra มีความบ่งเฉพาะและทำหน้าที่เป็นหลักของเครื่องหมาย เครื่องหมายบริการโดยรวมจึงมีลักษณะบ่งเฉพาะ

______________________________

         โจทก์ฟ้องและแก้ไขคำฟ้องขอให้พิพากษาเพิกถอนคำสั่งของนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าตามหนังสือที่ พณ ๐๗๐๔/๑๐๗๑๑๙ และคำวินิจฉัยอุทธรณ์ของคณะกรรมการเครื่องหมายการค้า
ที่ ๑๓๘๕/๒๕๖๓ และให้จำเลยที่ ๑ ดำเนินการเกี่ยวกับคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายบริการตามคำขอเลขที่ ๙๙๙๔๗1 ของโจทก์ต่อไป

         จำเลยทั้งสองให้การขอให้ยกฟ้อง

         ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางพิจารณาแล้วพิพากษาให้เพิกถอนคำสั่งของนายทะเบียนเครื่องหมายการค้า ตามหนังสือแจ้งคำสั่งที่ พณ ๐๗๐๔/๑๐๗๑๑๙
ลงวันที่ ๒๙ มิถุนายน ๒๕๕๙ และคำวินิจฉัยอุทธรณ์ของคณะกรรมการเครื่องหมายการค้า
ที่ ๑๓๘๕/๒๕๖๓ กับให้จำเลยที่ ๑ ดำเนินการเกี่ยวกับคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายบริการตามคำขอ
เลขที่ ๙๙๙๔๗1 ของโจทก์ต่อไป ค่าฤชาธรรมเนียมให้เป็นพับ

         โจทก์และจำเลยทั้งสองอุทธรณ์

         ศาลอุทธรณ์คดีชำนัญพิเศษแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศ
ตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้ว ข้อเท็จจริงที่คู่ความไม่ได้โต้แย้งในชั้นนี้รับฟังได้ยุติในเบื้องต้นว่า
โจทก์ได้ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายบริการ เลขที่ ๙๙๙๔๗๑ เพื่อใช้กับบริการจำพวก
ที่ ๓๕ รายการบริการ การดำเนินการระบบมัดใจลูกค้าและโบนัสเพื่อการจูงใจลูกค้า คดีมีปัญหา
ต้องวินิจฉัยตามอุทธรณ์ของโจทก์และจำเลยทั้งสอง โดยอุทธรณ์ของจำเลยทั้งสองมีปัญหาว่า เครื่องหมายบริการของโจทก์มีลักษณะบ่งเฉพาะตามมาตรา 80 ประกอบมาตรา 7 วรรคสอง (2) หรือไม่ ส่วนอุทธรณ์ของโจทก์มีปัญหาว่า โจทก์ต้องแสดงการปฏิเสธว่าไม่ขอถือเป็นสิทธิของตนแต่ผู้เดียวในอันที่จะใช้คำว่า eXtra Rewarding และ loyalty หรือไม่ สำหรับปัญหาตามอุทธรณ์ของจำเลยทั้งสองนั้น เห็นได้ว่า การวินิจฉัยเครื่องหมายบริการของโจทก์จึงต้องแยกพิจารณาระหว่างคำว่า eXtra
กับข้อความว่า Rewarding loyalty ไม่ใช่นำคำทั้งหมดมารวมกันแล้วแปลความหมายดังที่จำเลยทั้งสองอุทธรณ์ ทั้งนี้ คำว่า eXtra เป็นคำภาษาอังกฤษ ซึ่งแม้ตามพจนานุกรม Oxford River Books English-Thai Dictionary แปลความได้ว่า เพิ่มเติม พิเศษ กว่าปกติ ก็ตาม แต่การพิจารณาก็จำต้องดูความหมายของคำภาษาอังกฤษนี้ที่มีต่อความเข้าใจของสาธารณชนหรือผู้บริโภคซึ่งเป็นคนไทยด้วย คำว่า eXtra เป็นคำที่สาธารณชนรู้จักกันในลักษณะของคำคุณศัพท์ที่ไม่ได้มีความหมายเจาะจงถึงสิ่งหนึ่งสิ่งใดโดยเฉพาะ แต่เป็นคำที่ต้องนำมาขยายความกับสิ่งอื่นเพื่อทำให้หมายถึงเป็นการให้เพิ่มเติม เป็นพิเศษ หรือได้มากไปกว่าปกติ ซึ่งสาธารณชนหรือผู้บริโภคคุ้นเคยกับการนำคำว่า eXtra มาใช้กับสินค้าต่าง ๆ โดยเฉพาะเครื่องอุปโภคบริโภค แต่หากนำคำนี้มาใช้กับการให้บริการตามคำขอตามฟ้องซึ่งไม่ได้เกี่ยวข้องกับสินค้าใดสินค้าหนึ่งโดยตรง แต่เป็นเรื่องเกี่ยวกับวิธีการของการให้บริการ คำว่า eXtra
จึงไม่ได้เชื่อมโยงกับการให้บริการได้โดยตรงในทันทีเหมือนดังสินค้าทั่ว ๆ ไป สาธารณชนหรือผู้บริโภค
ซึ่งเป็นผู้ใช้บริการย่อมต้องใช้ความคิดหรือวิจารณญาณในการไตร่ตรองถึงความหมายของคำว่า eXtra ว่าจะเกี่ยวข้องกับลักษณะของการให้บริการของโจทก์เพิ่มเติมเป็นพิเศษ หรือมากกว่าปกติได้อย่างไร
ทำให้การนำคำนี้มาใช้กับบริการข้างต้นแล้วมีความแตกต่างไปจากการให้บริการลักษณะเดียวกัน
คำว่า eXtra จึงไม่ได้เล็งถึงลักษณะของการให้บริการตามคำขอของเครื่องหมายโดยตรง ทำให้มีลักษณะบ่งเฉพาะที่สามารถแยกแยะความแตกต่างของบริการโจทก์จากบริการของผู้อื่นได้ ส่วนข้อความว่า Rewarding loyalty นั้น มีความหมายว่า การให้รางวัลสำหรับความภักดี ซึ่งความหมายนี้ตรงกับลักษณะของการให้บริการตามคำขอของโจทก์ที่พยายามมัดใจลูกค้าทำให้ลูกค้าภักดีต่อสินค้า และมีการให้โบนัสซึ่งก็คือการให้รางวัลเพื่อจูงใจให้ลูกค้าใช้สินค้าต่อไปนั้นเอง ข้อความนี้จึงเล็งถึงลักษณะ
ของการให้บริการโดยตรง แต่อย่างไรก็ตามเมื่อข้อความดังกล่าวเป็นภาคส่วนที่ไม่ใช่สาระสำคัญ
ของเครื่องหมายบริการของโจทก์ ในขณะที่ภาคส่วนสำคัญคือคำว่า eXtra มีความบ่งเฉพาะและทำหน้าที่เป็นหลักของเครื่องหมาย เครื่องหมายบริการของโจทก์โดยรวมจึงมีลักษณะบ่งเฉพาะตามมาตรา 80 ประกอบมาตรา 7 วรรคสอง (2) แห่งพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 อันพึงรับดำเนินการจดทะเบียนได้ ส่วนปัญหาตามอุทธรณ์ของโจทก์เรื่องการให้โจทก์แสดงการปฏิเสธว่า
ไม่ขอถือเป็นสิทธิของตนแต่เพียงผู้เดียวนั้น เมื่อฟังได้ว่า ข้อความว่า Rewarding loyalty ซึ่งเป็น
ภาคส่วนประกอบในเครื่องหมายบริการของโจทก์ มีความหมายที่อธิบายถึงการให้บริการตามคำขอโดยตรง ข้อความนี้จึงไม่มีลักษณะบ่งเฉพาะ ที่ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางให้โจทก์ปฏิเสธไม่ขอถือสิทธิของตนแต่เพียงผู้เดียวในข้อความว่า Rewarding loyalty นั้น จึงเป็นไปตามมาตรา 80 ประกอบมาตรา 17 (1) แห่งพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 แล้ว ส่วนคำว่า
eXtra นั้น เมื่อได้วินิจฉัยว่ามีลักษณะบ่งเฉพาะในตัวเองแล้ว โจทก์จึงไม่จำต้องแสดงการปฏิเสธว่า
ไม่ขอถือเป็นสิทธิของตนแต่ผู้เดียวในอันที่จะใช้คำนี้

         พิพากษาแก้เป็นว่า ให้โจทก์แสดงการปฏิเสธว่าไม่ขอถือสิทธิของตนแต่ผู้เดียวในอันที่จะใช้ข้อความว่า Rewarding loyalty นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลาง ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ให้เป็นพับ.

(จักรกฤษณ์  เจนเจษฎา – สมจิตร์  ปอพิมาย – อุไรรัตน์  น้อยสุวรรณ)

สุธรรม สุธัมนาถพงษ์ - ย่อ

นิภา ชัยเจริญ - ตรวจ